Yığımlar saxlayıcı, məhsuldar və əsas yığım növlərinə bölünür. Gün ərzində nəzarət pətəyinin çəkisi saxlayıcı yığım zamanı 2 kiloqrama yaxın, məhsuldar yığım zamanı 2-4 kiloqram, əsas yığım zamanı isə 4 kiloqramdan az olmayaraq artır.
Növbəli əkinlərə yüksək nektarlı bitkilər əlavə edilməklə meyvə ağaclarının bar verdiyi və həmin yerdə çoxlu meşə moruğu və digər giləmeyvələrin yetişdirildiyi, həmçinin meşə zolaqları, parklarda nektarlı ağac və kol növləri əkilməklə və yem bazasının artırılması yolu ilə digər tədbirlərin həyata keçirilməsi ilə yığım növü dəyişilə bilər.
Kənd təsərrüfatı bitkilərinin arılarla tozlanması
Arıların ayırdığı nektar və qonduğu çiçəklərdən asılı olaraq kənd təsərrüfatı entomofil bitkilərini 3 qrupa bölmək olar: meyvə-giləmeyvə əkinləri, yem bitkiləri, kənd təsərrüfatı tarla bitkiləri. Göstərilən bitki növlərinin tozlanması üçün arılardan istifadə etməsinin də öz xüsusiyyətləri var.
Meyvə ağacları və giləmeyvə kolları aprel-may aylarında çiçək açır. Həmin dövrdə qışlamış arılar yaz arıları ilə əvəz olunur. Ailələr sürətlə güclənir. Həmin dövrdə arılar aşağı temperaturda nektar və çiçək tozu yığır.
Dağ, Qafqaz və Karpat cinsli arılar aşağı temperaturda çiçəklərdə işləyir, ona görə də meyvə-giləmeyvə əkinlərini yaxşı tozlayır.
Bal yığımı üçün məhsuldar illərdə bitkilərin çiçəklənmə vaxtı arılar 5-6 kiloqram bal yığır. Arı ailələrinin çiçəklərə tez-tez qonması üçün bir arıxana yerini digəri ilə dəyişin və onları ətirli çiçəklərin şəkər şərbəti ilə yemləməklə tozlamaya göndərin.
İkinci qrupa qarayonca və qırmızı yonca aiddir. Arılar qarayoncanın üzərinə aşağı nektar məhsuldarlığı olduğundan və tripinqə - çiçəyə ilk qonan arıların ürküdülməsi - səbəb olan xüsusi quruluşlu çiçəklərinə görə az qonur. Çiçəkləmə, nektar ayırma və çiçək tozunun əmələ gəlməsi vaxtı yonca və qarayoncanın ayrı-ayrı növlərindən asılıdır.
Toxumların məhsuldarlığını artırmaq üçün qarayonca ilə arı cinslərinin seleksiyasını aparın, 30-40 ailə qrupundan ibarət olan 4-5 və daha çox ailəni 1 hektar əraziyə yem təknələrinin yanına qoyun, həmçinin arıları şəkər şərbəti, qarayoncanın ətirli yarpaqları ilə yemləyərək tozlamaya göndərin.
Qarayonca tarlasının yanında arıları cəlb edəcək balverən bitkiləri əkməyin. Qırmızı yoncanın uzun borucuqlu çiçək tacı var, bu səbəbdən də arılar nektarı tam yığa bilmir.
Nektar isti havada daha çox ayrılır. Toxumluqlara ən yaxşı sorucu ağız aparatı digər arı cinslərindən uzun olan Bozdağ Qafqaz cinsindən olan arılar qonur.
Üçüncü qrupa arıların yaxşı qonduğu bitkilər aiddir: xaşa, günəbaxan və başqaları. Göstərilən bitkilərin məhsuldarlığını artırmaq üçün arıları çiçəkləmənin əvvəli bu bitkilərin yanına gətirməklə nail olmaq olar, 1 hektar xaşaya dörd ailə, 2 hektar günəbaxana bir ailə yerləşdirməklə arıxananı yaxın yerlərə qoymaq lazımdır.
Dördüncü qrupa qış bloklu və yaz (plyonkalı) istixanalarında qapalı torpaqlarda yetişdirilən bitkilər aiddir. Xiyarları tozlandırmaq üçün istixanada bir bloka iki kiçik ailə yerləşdirin. Qışda və yazın ilk yarısı pətəkləri içəridən, istixananın şimal divarlarına yaxın qoyun, arıçılıq mövsümü başladıqdan sonra isə arıxananı çölə çıxardın və divarın altına elə qoyun ki, bir tərəfi istilik tərəf, digəri isə çölə baxsın.
Bitkilərdən çiçək tozu müxtəlif cür köçürülür.