Gərilmə qüvvəsi də cismin özünə tətbiq olunur (bax: b ) .
Üfüqi dayaq üzərində cismin hərəkət tənliyi Nyutonun II qanununa əsasən belə yazılır: .
Burada əvəzləyici qüvvəsinin ağırlıq qüvvəsi ilə reaksiya qüvvəsinin vektorial cəminə bərabər olduğu nəzərə alınarsa, hərəkət tənliyi aşağıdakı şəkli alar:
.
Tənliyi həll etmək üçün koordinat oxu seçilir, qüvvə vektorlarının bu ox üzərində proyeksiyaları təyin olunur və proyeksiyaların işarələri nəzərə alınaraq tənlikdə yerinə yazılır.
Koordinat oxunu (OX oxu) ağırlıq qüvvəsi istiqaməti üzrə yönəltmək əlverişlidir (bax: b). Beləliklə, qüvvələrin bu ox üzrə proyeksiyalarını, habelə üfüqi dayaq üzərində sükunətdə və ya düzxətli bərabərsürətli hərəkətdə olan cismin təcilinin sıfıra bərabər olduğunu nəzərə alsaq, cismin hərəkət tənliyi üçün alarıq:
0 = mg - N. (2.17)
Buradan görünür ki, üfüqi dayaq üzərində sükunətdə və ya düzxətli bərabərsürətli hərəkətdə olan cismin çəkisi ədədi qiymətcə ağırlıq qüvvəsinin moduluna bərabərdir:
P = N = mg. (2.18)
Çəkinin dəyişdiyi hal.
Əgər cisim üfüqi dayaqla (və ya asqıyla) birlikdə təcili ilə şaquli istiqamətdə hərəkət edirsə, təcilin istiqamətindən asılı olaraq cismin çəkisi, sükunətdəki çəkisi ilə müqayisədə ya artar, yaxud da azalar.
Fərz edək ki, cisim dayaqla birlikdə şaquli yuxarı yönəlmiş təcili ilə, ağırlıq qüvvəsinin təsiri istiqamətinin əksinə hərəkət edir. Cismin hərəkət tənliyinin vektoru şəkildə ifadəsi dəyişmir:
Əlverişli olsun deyə koordinat oxunu hərəkət istiqamətində seçib tənliyi həll etsək (c), alarıq:
ma = N - mg. (2.19)
Buradan da görünür ki, dayaqla birlikdə şaquli yuxarı yönəlmiş təcili ilə hərəkət edən cismin çəkisi artır. Cismin bu halı əlavə yüklənmə adlanır:
P = N = ma + mg = m(a + g). (2.20)