IX yüzillikdə Şərqi Türküstan,
Yeddisu və Tyan-Şan dağlarının
ətəklərində Aşina soyuna
mənsub olan türkdilli qarluqlar
yaşayırdılar. Qarluqlar İkinci
Göytürk dövlətinin süqutundan
sonra uyğurların hakimiyyəti
altına düşmüşdülər.
Qarluqlar 840-cı ildə digər türk
tayfalarının iştirakı ilə Qaraxanlı
dövlətini yaratdılar. Dövlətin
əsasını Qutluq Bilgə Qədir xan
qoymuşdur. O, özünü türk
dillərində Böyük xan mənasını
verən Qara xan adlandırdığı
üçün dövlət də Qaraxanlı
adlanmışdır.