8. Şəkildə göstərildiyi kimi birləşdirilən 500 Om yük ilə 5-ci addımda olduğu kimi SC təchizatını dəqiq tənzimləyin. Multimetrin gərginlik diapazonunu DC 20V vəziyyətinə qoyun və sayğacı yük rezistoru ilə birləşdirin. Cərəyan göstəricisini oxuyun və RL üzrə gərginliyi ölçün. RL üzrə ölçülən gərginlikdən ümumi İT cərəyanı hesablayın və İ1 və İ2 cəm rəqəmləri ilə müqayisə edin.
9. Şəkildə göstərildiyi kimi Rs Şunt rezistoru daxil edin. SC mənbəyini dəqiq tənzimləyib FS sayğac göstəricisini 1 mA vəziyyətə qoyun. RL üzrə gərginlikdən H hesablayın. Bu dəfə H 8-ci addımdakından niyə fərqli olmasını izah edin.
Ampermetr Rs ilə ardıcıl olduğu halda sayğacın müqaviməti Şuntun ümumi effektiv qiymətinə təsir göstərir.
Qeydlər. FS diapazonundan N dəfə artıq olan cərəyanı ölçmək üçün Şuntun qiyməti l/(N-1) əmsalı ilə Rm sayğacının daxili müqavimətindən az olmalıdır.
10. 500 Om yük rezistorunun + sıxacı ilə ardıcıl birləşdirin. SC sıxacını 100mA diapazonunda yerləşdirin. SC təchizatı çıxışını 50V qiymətinə tənzimləyin və SC çıxışını 500 OM və COM sıxacının bir tərəfinə birləşdirin.
11. 100 mA diapazonunda şuntun qiyməti 10.1 Om-dur. Sayğacın həssaslığı və sayğacın müqaviməti, müvafiq olaraq, 1 mA FS və 1 k Om olduğunu bilərək, Şuntun 12 cərəyanın hesablayın. SC və 100 mA sıxaclar arasındakı birləşməni çıxarıb rəqəmsal multimetrlə əvəz edin. Multimetri 200 mA vəziyyətinə qoyun və 12 cərəyanın hesablanmış dəyərlə eyni olub-olmamasını yoxlayın.
(3) Xülasə
1. Yüksək həssaslı sayğac və şuntlar SC ampermetrin əsas elementləridir. Sayğacın FS həssaslığı və daxili müqaviməti məlum olduqda, istənilən N əmsalı üçün Şunt dəyərləri təyin oluna bilər, burada N- ölçüləcək cərəyanın sayğacın FS həssaslığına olan nisbətidir.
Misal:1 mA və 1KQ sayğacla İA tam şkalasını ölçmək:
- şunt əmsalı N = IA / l mA = 1000.
- şunt R = Rm / (N-1 ) = 1000 I ( 1000 -1 ) = 1. 001 Ω.
- sayğacın giriş müqaviməti= R1 = ( 1 kΩ x I Ω) / ( 1 kΩ + 1 Ω) = 1000 / 1001 = 1 Ω.
N əmsalı artdıqca, R1 şuntun dəyərinə yaxınlaşır. Müəyyən N üçün daha yüksək həssaslıq və daha aşağı daxili sayğac müqaviməti daha az Şunt dəyərləri verir.