(Şəkil 12) Bir İŞƏSALMA-DAYANDIRMA düyməsi pilləli diaqramı
(6) | Motor nəzarət dövrələri. Əvvəlki hissənin mühərrikə nəzarət dövrəsində quraşdırılmış bloklama kontakları yaxşı çalışır, lakin mühərrik sadəcə düymə ayırıcısı aşağı salındığı müddətdə çalışdırılacaq. Əgər biz mühərriki çalışdırmaq istəsəydik, bir neçə müxtəlif yollarda dəyişiklik edə bilərdik: biz basma düyməni ayırıcılarını dirsəkli ayırıcılar ilə əvəz edə bilərdik və ya nəzarət dövrəsini hər bir ayırıcının sadə, qısamüddətli hərəkətə gətirmə ilə “qıfıllamaq” üçün bir neçə artıq rele əlavə edə bilərdik. Sənayedə ümumi olaraq istifadə edildiyinə görə ikinci yanaşmanın necə həyata keçirilməsinə nəzər salaq. |
(Şəkil 13) Mühərrik nəzarət dövrəsi
“İrəli” düyməsi aktivləşərkən normal vəziyyətdə həmin ayırıcı ilə paralel olan açıq köməkçi kontaktı bağlayaraq M1 enerji ilə təmin ediləcək. Basma düymə buraxılan zaman, bağlı M1 köməkçi kontaktı cərəyanı M1 sarğısına saxlayacaq. Belə ki, bu “yanıq, işlək” vəziyyətdə “İrəli” düyməsini kilidləyir. “Əks tərəfə” basma düyməsi sıxılan zaman eyni növ şey baş verəcək. Bu paralel köməkçi kontaktlar bəzən də “kontaktlarda qıfıllama” kimi adlandırılır, burada “qıfıllama” sözü əsasən “kilidləmək” sözü kimi eyni mənanı daşıyır. Lakin bu yeni problem yaradır: Mühərriki necə dayandırmaq lazımdır! Dövrə həmin anda mövcud olduqca mühərrik həm irəliyə, həm də əks tərəfə doğru hərəkət edəcək. Əvvəlcə, müvafiq düymə basılır və enerji olduqca çalışmaya davam edəcək. Hər iki dövrəni (irəliyə və ya geriyə) dayandırmaq üçün mühərrik kontraktorlarına verilən enerjini kəsmək məqsədi ilə operator üçün bir neçə anlamlar tələb edirik. Bu yeni ayırıcını, Dayandır adlandıracağıq: