1. Asmanın əsasları
Şəkil 08-1: Asmanın əsasları
Təkər bazası və tırtıl: Ox üzərində şinlərin mərkəz xətti arasındakı yan-yana məsafə tırtıl adlanır.
Ön və arxa şinlərin mərkəz xətti arasındakı məsafə təkər bazası adlanır (Şəkil CH08-1).
Əgər nəqliyyat vasitəsi düzgün nizamlanmazsa, təkərlər nəqliyyat vasitəsinin həndəsi mərkəz
xətti paralel xətdə diyirlənəcək. Yol və şinlər arasındakı tutulma və ya sürtünmənin həcmi
nəqliyyat
vasitəsinin sürətlənmə, künclərdən manevr etmə və dayanma qaydasını məhdudlaşdıran
əsas amildir. Sürtünmə böyük olduqca avtomobil daha sürətlə sürətlənə, künclərdən
manevr edə və dayana bilər. Şinin yol ilə təmasına bir neçə qüvvə təsir edir. Nəqliyyat vasitəsinin
dinamikası bu qüvvələrin və onların hərəkətdə olan nəqliyyat vasitəsinə təsirlərinin tədqiqidir.
Nəqliyyat vasitəsinin həndəsi parametrləri, asma və sükan qurğusunun planı nəqliyyat
vasitəsinin idarə edilməsinə təsir edir. Yolun təcridi nəqliyyat vasitəsinin yol təkanlarını udmaq
və ya sərnişin bölməsindən təcrid etmək qabiliyyətidir. Buna nail olmanın dərəcəsi asma sistemi
və onun komplektləşdirici hissələrinin vəziyyəti ilə idarə olunur. Lazımi qaydada işləyən asma
sistemi kələ-kötür yolların üzərində hərəkət edərkən nəqliyyat vasitəsinin gövdəsinin nisbətən
maneəsiz olmasına imkan verir. Buna oymaqlar, yaylar və hidravlik amortizatorların birləşdirilmiş
istifadəsi ilə nail olunur.
Şəkil 08-2: Asma tələbləri