6.4. İki çevrənin qarşılıqlı vəziyyəti
İki çevrənin bir-biri ilə qarşılıqlı vəziyyətinə baxaq:
I. Çevrələr kəsişmir.
şəkil 1
Göründüyü kimi, hər üç halda iki çevrənin heç bir ortaq nöqtəsi yoxdur.
Deməli, çevrələr kəsişməyə bilər. Onda:
1) Çevrələr xaricdən kəsişmir (şəkil 1, a).
2) Çevrələr daxildən kəsişmir (şəkil 1, b). Müxtəlif radiuslu çevrələrin mərkəzləri
üst-üstə düşərsə, onlara konsentrik çevrələr deyilir (şəkil 1, c).
Çalışmalar
-
Radiusları 3 sm və 2 sm olan çevrələri elə çəkin ki:
a) onların biri digərinin daxilində yerləşsin;
b) onlar bir-birinin xaricində yerləşsin;
c) mərkəzləri üst-üstə düşsün.
-
a) Radiusları 10 sm və 7 sm olan iki konsentrik çevrə verilmişdir
(şəkil 2). Ştrixlənmiş hissənin - halqanın eni neçə sm olar?
b) Diametrləri 12 sm və 15 sm olan iki konsentrik çevrə verilmişdir
(şəkil 2). Ştrixlənmiş hissənin - halqanın eni neçə
santimetr olar?
şəkil 2
-
Radiusları 5 dm və 4 dm olan iki çevrə verilmişdir. Onların mərkəzləri arasındakı
məsafə ən azı hansı natural ədəd olmalıdır ki, bu çevrələrin biri digərinin
xaricində yerləşsin?
-
Mərkəzləri A və B nöqtələrində olan 22 mm və 18 mm radiuslu iki çevrə verilmişdir.
AB = 42 mm olarsa, onların qarşılıqlı
vəziyyətini müəyyən edin.
-
Mərkəzləri C və D nöqtələrində olan
3,4 sm və 6,7 sm radiuslu iki çevrə verilmişdir.
CD = 39 sm olarsa, onların
qarşılıqlı vəziyyətini müəyyən edin.
-
Şəkil 3-ə əsasən AB parçasının uzunluğunu
tapın.
Şəkil 3